De negentiende eeuw

Inhoudsopgave


Inleiding

In de negentiende eeuw vond er een grote explosie aan wiskundige activiteit plaats en er veranderde veel in hoe en waar wiskundigen hun werk deden. De ontwikkelingen vonden plaats in zo veel verschillende richtingen, dat het lastig is om een hoofdrichting aan te geven om al dit werk er mee te karakteriseren.


Geschiedenis van de rekenmachine

In de zeventiende eeuw werd al begonnen met het maken van rekenmachines. Daarvoor werden er telramen gebruikt om sommen mee uit te rekenen. Hieronder volgt een beknopte samenvatting van de ontwikkeling van de rekenmachines.

John Napier (1550 – 1617) kwam in 1617 met de rekenstokjes (zie video hieronder).

In 1630 bouwde William Oughtred (1574 – 1660) verder op Napiers idee met de uitvinding van een schuifliniaal. Als je een idee wilt krijgen hoe deze rekenmachine te werk ging, bekijk dan deze video.

In de jaren tussen 1642 en 1652 ontwierp en bouwde Blaise Pascal (1623 – 1662) de Pascaline (zie foto hiernaast). In deze uitgebreide Engelstalige video wordt uitgelegd hoe deze rekenmachine werkt. Deze machine kon getallen optellen en aftrekken.

 

 

 

Gottfried Wilhelm Leibniz (1646 – 1716) kwam in 1694 met de  machine genaamd de Stepped Reckoner. Deze machine was een verbetering van de Pascaline, deze kon namelijk ook vermenigvuldigen (herhaald optellen) en delen (herhaald aftrekken).

Bij het bouwen van een rekenmachine werd de uitvinder vaak ingeperkt door de technische vaardigheden van de metaalbewerker. Daarom was het nog niet mogelijk om betrouwbare kopieën te maken van dit apparaat. Het commerciële succes ervan werd daardoor met 150 jaar vertraagd.

Charles de Colmar (1785 – 1870) verbeterde de Stepped Reckoner die de arithmometer genoemd werd (in 1862). Met dank aan de techniek van de massaproductie die de Industriële Revolutie had opgeleverd, werd de machine in veelvoud geproduceerd en verkocht tot in de twintigste eeuw. Als je een idee wilt krijgen hoe deze machine werkt, bekijk dan deze video.

Hieronder volgt een Engelstalige video die gaat over de geschiedenis van de rekenmachine. Hierin komen de rekenmachines van William Oughtred, Blaise Pascal en vele andere voorbij.


Carl Friedrich Gauss (1777 – 1855)

Een belangrijke wiskundige uit de negentiende eeuw is Carl Friedrich Gauss (1777 – 1855). Een beschrijving van deze wiskundig vind je door hier te klikken.

 

 


Georg Friedrich Bernhard Riemann (1826 – 1866)

Een belangrijke wiskundige uit de negentiende eeuw is Georg Friedrich Bernhard Riemann (1826 – 1866). Een beschrijving van deze wiskundig vind je door hier te klikken.

 

 

 


Tijdlijn – Geschiedenis van de wiskunde